Kolesterol Nedir? Neden Olur? Belirtileri Nelerdir?

Kolesterol Nedir? Sorusuna kısaca; “Çeşitli temel işlevler için gerekli olduğundan insan vücudu tarafından doğal olarak üretilen bir maddedir.” Diyebiliriz. Bununla birlikte, kolesterolün bir kısmı da diyetten (aldığımız gıdalardan) gelir.

Hiperkolesterolemi, ülkemizde birçok insanı etkileyen bir durumdur. Kandaki kötü kolesterolün yükselmesi ile karakterizedir. Miyokard enfarktüsü (kalp krizi) ve serebrovasküler kaza (AVC veya inme) dahil olmak üzere kardiyovasküler hastalıklar için önemli bir risk faktörü oluşturur.

Hiperkolesterolemi durumunda, diyet değişikliklerinin dikkate alınması tavsiye edilir. Kilo vermek, egzersiz yapmak ve sigarayı bırakmak, kardiyovasküler riski azaltmak için düşünülmesi gereken diğer şeylerdir. Bu yaşam tarzı değişiklikleri her zaman ilaç kullanımını tamamlamalıdır.

Kolesterol Düzeyini Düşürmek İçin Daha Az Yiyin

Hiperkolesterolemiden etkilenen kişiler, belirli ürünlerin tüketimini azaltmalı veya bunlardan tamamen kaçınmalıdır.

Yüksek Yağlı Ürünler

 

Yağ oranı yüksek gıdalar (lipidler) kolesterol seviyelerini yükseltir, dolayısıyla kardiyovasküler hastalık riskine katkıda bulunurlar. Alınan yağın sadece miktarını değil, aynı zamanda kalitesini (tipini) de değiştirmeniz tavsiye edilir. Diyet lipidleri, günlük alınan kalorilerin %35’inden azını temsil etmelidir.

Farklı lipid türleri vardır. Genellikle doymuş yağlar ve trans yağlar bakımından (tekli ve çoklu doymamış yağlar seçilmelidir) yüksek gıdaların tüketiminin sınırlandırılması önerilir.

İşte bu etki için bazı değerli tavsiyeler.

• Yağ oranı yüksek olan tereyağı ve süt ürünlerinden kaçının. Bitkisel maddelerden oluşan margarini tercih edin. Az yağlı süt ürünleri seçin (örneğin, yağsız veya %1 süt).
• Balık ve tavuk gibi yağsız etleri seçin. Kırmızı et genellikle daha fazla yağ içerir. Çok fazla yağ içeren soğuk etlerden kaçının.
• Derin yağda kızartılmış yiyeceklerden kaçının. Yemeklerinizi zeytin, kanola veya Ayçiçek yağında kızartın.
• İşlenmiş gıdalar yerine taze gıdaları tercih edin.

Yüksek Şekerli Ürünler

 

Günümüzde birçok gıda çok fazla şeker içermektedir. Aşırı şeker tüketimi, LDL kolesterol (kötü kolesterol), özellikle trigliseritlerin yükselmesine ve HDL kolesterol (iyi kolesterol) seviyelerinin düşmesine neden olur. Daha az şeker tüketmek ayrıca kalori alımını azaltma avantajına sahiptir, bu nedenle sağlıklı bir kilonun korunmasına yardımcı olur.

Daha Fazla Yemek…

Lif Açısından Zengin Ürünler

 

Lifin birçok sağlık yararı vardır. Genellikle iki kategoriye ayrılır: çözünür ve çözünmez lif. Artan günlük lif tüketimi, obezite riskini azaltmaya yardımcı olabilir ve hatta kilo kaybını teşvik edebilir. Çözünür lif ayrıca kan kolesterol seviyelerini normalleştirmeye yardımcı olur.

Genel olarak, ülkemizde, kadınlar için 25 gr ve erkekler için 38 gr olan günlük önerilen lif alımının yaklaşık yarısını tüketir.

Çözünür lif alımınızı artırmak için aşağıdaki yiyecekleri seçin:

• Tam buğday ekmeği ve tahıllar: yulaf kepeği, yulaf ezmesi, arpa, kinoa vb.
• Baklagiller: barbunya, nohut, mercimek vb.
• Kuruyemişler: Antep fıstığı, fıstık, ceviz vb.
• Sebzeler: fasulye, patlıcan, lahana, ıspanak, avokado vb.

Meyveler: elma, çilek, narenciye vb. Yeterli lif alımını sağlamak için bir takviye düşünülebilir. Eczanede çeşitli doğal kaynaklı ürünler bulunmaktadır. Eczacınız size bunlar hakkında bilgi verebilir.

Omega-3 Yağ Asidi Açısından Zengin Ürünler

Bu besinler, diğer şeylerin yanı sıra kan kolesterol seviyelerini normalleştirerek kardiyovasküler riski düşürme yetenekleriyle bilinir.

Kolesterol ve Diyet İpuçları

 

Restoranda veya özel günlerde (örneğin tatiller veya şekerleme zamanı) iyi seçimler yapmak için işte size bazı tavsiyeler.

• Satın aldığınız gıdalarda bilgilendirme amaçlı yazılması gereken etiketleri okuyun. Diğer şeylerin yanı sıra doymuş ve trans yağ, kolesterol, şeker ve lif içeriği hakkında bilgi sağlayacak olan içerik listesine ve beslenme bilgileri tablosuna dikkat edin.
• Sağlıklı menü sunan restoranları seçin.
• Meze olarak veya yemeğe eşlik etmek için salata yiyin.
• Yemeğinizle birlikte ekmek ve tereyağından kaçının veya tereyağını zeytinyağı ve balzamik sirke ile değiştirin.
  • Kızartılmış veya panelenmiş yiyecekler yerine fırınlanmış, ızgara veya buğulanmış yiyecekleri seçin.
  • Patates kızartmasını salata veya sebze ile değiştirin.
  • Yanında servis edilecek sosları isteyin.
  • Tatlılardan (kek, hamur işleri, kurabiye, çikolata vb.) kaçının. Bunun yerine meyve salatası tercih edin.
  • Şeker ve yağ oranı yüksek içecekler yerine su için.
  • Porsiyonlarınızı sınırlayın ve çeşitliliği tercih edin.
  • Akdeniz diyetiyle uyumlu seçimler yapın.

  Kolesterol ve onu kontrol etmenin yolları hakkında ek bilgi için eczacınıza danışın veya Aile hekiminizle konuşun.